Poradnik

Tutaj będą wszystkie rzeczy, które mogą być potrzebne w harcerstwie :)

HISTORIA 

Historia skautingu

Historia harcerstwa

SAMARYTANKA

SCHEMAT UDZIELANIA PP

Podczas udzielania pierwszej pomocy powinniśmy kierować się poniższym schematem. Pozwoli on nam na sprawne i niezagrażające zdrowiu i życiu przeprowadzenie akcji ratowniczej

• Pierwszą czynnością, jaką powinniśmy wykonać jest zabezpieczenie miejsca wypadku. Jeżeli do wypadku doszło na jezdni obszar zabezpieczamy ustawiając trójkąty ostrzegawcze lub inne widoczne przedmioty. Dzięki temu możemy być pewni, że nic nam nie grozi. Pamiętajmy też o wyłączeniu silnika i (jeżeli potrafimy) o odłączeniu akumulatora. Jeżeli rzecz dzieje się w innym miejscu niż droga przeanalizujmy okoliczności i podejmijmy czynności, które zagwarantują bezpieczeństwo nam i poszkodowanym.
• Określamy czy osoba jest przytomna (pytamy, czy wszystko w porządku, jeżeli nie odpowiada możemy krzyknąć, lub klasnąć koło ucha). W razie braku przytomności sprawdzamy oddech (ucho przykładamy do ust poszkodowanego, jednocześnie obserwujemy klatkę piersiową. Jest to tak zwany schemat "Widzę, słyszę, czuję". Jeżeli poszkodowany oddycha to zobaczymy unoszącą się klatkę piersiową, usłyszymy świst wdychanego powietrza lub poczujemy na policzku wydychane powietrze. W przypadku, gdy poszkodowany jest przytomny próbujemy przeprowadzić wywiad (tak zwane SAMPLE). Aby zapewnić bezpieczeństwo osoby poszkodowanej usuwamy z jej jamy ustnej wszystkie ciała obce oraz odchylamy głowę do tyłu, by osoba ta nie udusiła się własnym językiem.
• Po zebraniu odpowiednich informacji należy wezwać pogotowie ratunkowe. O powiadomienie służb medycznych można poprosić także inne osoby będące na miejscu wypadku. Pomoże nam to na szybsze rozpoczęcie udzielania pomocy. Numer na pogotowie ratunowe to 999 lub 112 z telefonu komórkowego.
• W razie potrzeby i umiejętności wykonujemy resuscytację krążeniowo-oddechową
• oraz inne czynności, które mogą pomóc w uratowaniu życia i zdrowia

POZYCJA BOCZNA USTALONA (pozycja bezpieczna)

1. zdjąć okulary poszkodowanego,
2. upewnić się, że obie nogi są ułożone prosto,
3. ręka, która jest po Twojej stronie ułóż pod kątem prostym do ciała poszkodowanego. Następnie zegnij w łokciu tak, by była skierowana do góry (rys. 1),
4. drugą rękę połóż w poprzek klatki piersiowej i podłóż stroną wierzchnią pod policzek poszkodowanego znajdujący się bliżej Ciebie (rys. 1),
5. drugą ręką należy złapać za nogę, która jest dalej od Ciebie, tuż powyżej kolana i podnieś ją do góry, nie odrywając stopy od podłoża (rys. 2),
6. trzymając cały czas jedną z dłoni przyciśniętą do policzka drugą ręką pociągnij za nogę poszkodowanego tak, by ten obrócił się na bok w Twoją stronę (rys. 3),
7. ułóż nogę, za którą chwytałeś tak, by staw biodrowy i kolanowy były zgięte pod kątem prostym (rys. 5),
8. odegnij głowę poszkodowanego do tyłu, by udrożnić drogi oddechowe
9. ułóż dłoń poszkodowanego pod policzkiem(rys. 4)
10. regularnie sprawdzaj oddech

Poprawnie wykonana pozycja boczna ustalona - rysunek na dole:

Postępowanie przy krwotoku zewnętrznym

1. Umieszczenie zranionej kończyny w górze
2. Zatamowanie upływu krwi poprzez ucisk bandażem jałowym
3. W ciężkich przypadkach, takich jak wypadek masowy, amputacje, zmiażdżenia, należy zastosować opatrunek uciskowy. Umieszczamy go około 5 centymetrów powyżej rany.
4. Przy krwotoku z nosa należy położyć okład chłodzący w okolicach nasady nosa.

SYMBOLIKA I OBRZĘDOWOŚĆ ZHP

POZDROWIENIE CZUWAJ 

Harcerskie pozdrowienie Czuwaj pochodzi z czasów rycerskich, kiedy podczas nocnej służby strażnicy na murach miejskich nawoływali się w ten sposób. Dziś przypomina, że harcerze zawsze powinni być gotowi do działania, pracy dla innych i nad sobą. Tradycyjnie wymawia się je, akcentując przeciągle pierwszą sylabę.

W 1910 roku, w 500-lecie bitwy grunwaldzkiej, zawołanie "Czuwaj" było hasłem zlotu organizacji "Sokół", a do harcerstwa wprowadziła je w 1912 roku Olga Drahonowska. Używały go najpierw dziewczęta z III Lwowskiej Żeńskiej Drużyny Skautek im. Emilii Plater, której była drużynową. Pozdrowienie "Czuwaj" wymieniają harcerze na powitanie i pożegnanie.

LILIJKA

Lilijka - jeden z symboli harcerstwa i skautingu. Wzorowana jest na symbolu oznaczającym północ na średniowiecznych kompasach, wskazuje bowiem drogę. Pierwotnie północ oznaczała litera T (od włoskiego Tramontana - północ), ale włoski żeglarz i wynalazca Flavio Gioja, który udoskonalił budowę kompasu, zastąpił ją symbolem lilijki na cześć króla Karola I Andegweńskiego, w którego herbach pojawiała się lilia herbowa.

Spopularyzowana przez Roberta Baden-Powella - w 1898 wykorzystana jako odznaka dowodzonego przez niego 5 Pułku Dragonów Gwardii.

W 1927 na ramionach lilijki używanej przez Związek Harcerstwa Polskiego umieszczono litery ONC - oznaczające hasło filaretów - "Ojczyzna, Nauka, Cnota". Były eksponowane na lilijce do 1965, kiedy decyzjami nowego regulaminu zmieniono jej kształt i usunięto litery. Większość Drużyn Harcerskich zbojkotowała ten wzór nosząc nadal tradycyjną lilijkę, masowo produkowaną w prywatnych zakładach grawerskich. VII Zjazd ZHP w 1981 przywrócił tradycyjne oznaczenie i wygląd lilijki harcerskiej. Prawie wszystkie pozostałe organizacje harcerskie w Polsce również używają symbolu harcerskiej lilijki. Wyjątkiem jest Stowarzyszenia Harcerstwa Katolickiego Zawisza, które używa modyfikacji tradycyjnej harcerskiej lilijki pod postacią Lilijki Zawiszackiej. Od czasu wstąpienia SHK "Zawisza" do Federacji Skautingu Europejskiego, używana jest również lilijka Skautów Europy wpisana w krzyż ośmioramienny. Lilijka harcerska będąca symbolem ZHR (tradycyjna lilijka przepasana w węźle białoczerwoną szarfą) została zaprojektowana w 1989 r. przez hm. Małgorzatę Wojtkiewicz.

Na lilijce skautowej na płatkach znajdują się dwie gwiazdki symbolizujące szczytne ideały do których dążą harcerze, zawarte w Prawie Harcerskim i Przyrzeczeniu Harcerskim. Lilijka ta jest opleciona kręgiem z liny związanej płaskim węzłem. Krąg ten symbolizuje braterski krąg harcerzy. Węzeł jest symbolem dobrego uczynku, który harcerz powinien spełniać każdego dnia.

KRZYŻ HARCERSKI

Krzyż harcerski - odznaka harcerska stosowana w większości organizacji harcerskich w Polsce (wyjątek stanowi SHK Zawisza, które używa jak całe FSE krzyża Jerozolimskiego, przypinanego do beretu nad lewym okiem ).

Krzyż jest nadawany członkom organizacji harcerskiej podczas przyrzeczenia harcerskiego. Zuchy zamiast krzyża harcerskiego noszą znaczek zucha. Harcerze przed przyrzeczeniem na miejscu krzyża noszą lilijkę.

Symbolika Krzyża

a) Zawołanie "Czuwaj"

Harcerskie pozdrowienie "Czuwaj" używane było dawniej przez rycerzy polskich stojących na warcie. Wtedy miało zapobiec zaśnięciu na posterunku. Teraz przypomina o stałej gotowości każdego harcerza do służby ojczyźnie, pracy dla innych, niesienia pomocy i ustawicznej pracy nad sobą.

b) Krąg

Lilijkę otacza krąg - symbol doskonałości do jakiej dąży harcerska rodzina. Niektórzy twierdzą, że jest to symbol harcerskiego kręgu, w którym wszyscy są równi i panują braterskie relacje. Inni dodają, że to oznaka ogromnej woli tworzenia kręgu, z którego promieniować będzie prawość myśli, słów i czynów.

c) Lilijka

Lilijka od początków chrześcijaństwa symbolizuje czystość i cnotę. Nosili ją na swych szatach królowie, na sztandarach książęta, na herbach rycerze. Harcerska lilijka podobno ma swym kształtem przypominać zakończenie igły magnetycznej kompasu. Tak jak igła wskazywała żeglarzom bezpieczną drogę do domu, tak lilijka symbolizuje jedną z najważniejszych powinności harcerza: postępowanie zgodnie z Prawem harcerskim. Inni twierdzą, że tak jak kompas północ, tak lilijka ma harcerzom wskazywać drogę do osiągania ideałów. Trzy literki ONC na ramionach lilijki są skrótem hasła filaretów: "Ojczyzna, Nauka, Cnota. Na węźle widniej skrót nazwy organizacji (ZHR, ZHP, SH itp.). Na lilijce z krzyża nie ma żadnych liter, są za to dwie gwiazdki. Symbolizują one oczy harcerza, zawsze szeroko otwarte, uważnie obserwujące świat, gotowe dostrzec dobro i zło. Są symbolem oczu patrzących i widzących kiedy i gdzie harcerz może być pomocny.

d) Promienie

Promienie biegnące od lilijki oznaczają dążenie harcerstwa do promieniowania na cały świat wartościami, radością i dobrem.

e) Węzeł

Węzeł na wińcu, jak wezęł na chuście ma przypominać o obowiązku wypełniania przynajmniej jednego dobrego uczynku dziennie.

f) Wieniec z liści dębowych

Liście dębowe od dawien dawna symbolizują męstwo i dzielność. Wieniec z liści dębowych mieli prawo nosić tylko ludzie władający ogromną siłą - ducha, mięśni, czy magii. Cechy te - męstwo i dzielność - powinny być również udziałem każdego harcerza.

g) Wieniec z liści laurowych

Liście laurowe są symbolem zwycięstwa. Wieniec z liści laurowych nosili autorzy największych wiktorii, rzymscy cesarze. Dla harcerza liście laurowe oznaczają tryumf nad własnymi słabościami.

h) Ziarenka piasku

Ramiona Krzyża Harcerskiego wypełnione są ziarenkami piasku, które symbolizują liczną rodzinę harcerską. Inna interpretacja mówi, że są to nierówności symbolizujące kamienie na drodze życia, perły dobrych uczynków, trudy i znoje, radości i smutki jakie harcerz spotyka na swojej drodze życia.

KONICZYNKA WAGGGS

Symbolem WAGGGS jest koniczyna: trzy liście reprezentują trzy obowiązki oraz trzy części przyrzeczenia skautowego. 2 pięcioramienne gwiazdki na bocznych liściach oznaczają obowiązki i prawo. Żyłka koniczynki w centrum loga reprezentuje igłę kompasu, który pokazuje skautom dobrą drogę. Podłoże koniczyny symbolizuje płomień miłości międzyludzkiej. Kolor żółty i niebieski oznaczają słońce świecące nad dziećmi na całym świecie.

WOSM

Symbolem członków WOSM jest purpurowa, okrągła odznaka z lilijką w środku, otoczona przez kawałek liny związany za pomocą węzła płaskiego. Lilijka jest średniowiecznym symbolem używanym przez Baden-Powella w armii brytyjskiej, która następnie została zmodyfikowana dla Skautingu. Środkowa strzałka reprezentuję strzałkę kompasu wskazującą na północ i jest rozumiana jako symbol służby i jedności. Trzy ramiona lilijki reprezentują trzy obowiązki: wobec Boga, wobec bliźnich i wobec siebie. Dwie pięcioramienne gwiazdki oznaczają prawdę i wiedzę, a ich dziesięć ramion punkty prawa skautowego. Kolor biały oznacza czystość, a purpura odpowiedzialność i pomoc innym. Lina zawiązana na węzeł płaski to jedność i braterstwo skautów i Światowego Ruchu Skautowego.

Przyrzeczenie Harcerskie

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłuszną/posłusznym Prawu Harcerskiemu.

Prawo Harcerskie ZHP

1. Harcerz sumiennie spełnia swoje obowiązki wynikające z Przyrzeczenia Harcerskiego.

2. Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy.

3. Harcerz jest pożyteczny i niesie pomoc bliźnim.

4. Harcerz w każdym widzi bliźniego, a za brat uważa każdego innego harcerza.

5. Harcerz postępuje po rycersku.

6. Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać.

7. Harcerz jest karny i posłuszny rodzicom i wszystkim swoim przełożonym.

8. Harcerz jest zawsze pogodny.

9. Harcerz jest oszczędny i ofiarny.

10. Harcerz jest czysty w myśli, mowie i uczynkach: nie pali tytoniu i nie pije napojów alkoholowych.

Stopnie harcerskie

Stopnie instruktorskie

1. Przewodnik/czka (podkładka w kolorze granatowym)

2. Podharcmistrz/yni (podkładka w kolorze zielonym)

3. Harcmistrz/yni (podkładka w kolorze czerwonym)

Oznaczenia funkcji

1. Funkcje pełnione oznaczane są przy pomocy sznurów funkcyjnych.

2. Funkcje pełnione oznacza się w następujący sposób:

a) w drużynie:

- zastępowy - sznur brązowy spod ramienia

- przyboczny - sznur zielony spod ramienia

- drużynowy - sznur granatowy noszony spod ramienia

b) w hufcu

- hufcowy - sznur srebrny noszony z ramienia

- zastępca hufcowego - sznur srebrny noszony spod ramienia

- członkowie komendy hufca - sznur srebrny noszony spod kołnierza

c) w chorągwi:

- komendant chorągwi - sznur złoty noszony z ramienia

- zastępca komendanta chorągwi - sznur złoty noszony spod ramienia

- członkowie komendy chorągwi - sznur złoty noszony spod kołnierza

d) w Głównej Kwaterze

- Naczelnik Harcerzy - sznur skórzany noszony z ramienia

- zastępca Naczelnika Harcerzy - sznur skórzany noszony spod ramienia

- członkowie Głównej Kwatery Harcerzy - sznur skórzany noszony spod kołnierza

e) Szczepowy - sznur granatowy noszony z ramienia

f) Kapelan harcerski - sznur fioletowy noszony spod ramienia

3. Funkcję oraz członkostwo we władzach naczelnych oznacza się w następujący sposób:

a) w Naczelnictwie:

- Przewodniczący - sznur biały, pleciony noszony z ramienia

- wiceprzewodniczący - sznur biały, pleciony noszony spod ramienia

- pozostali członkowie - sznur biały, pleciony noszony spod kołnierza

b) w Radzie Naczelnej - biały suwak noszony na sznurze oznaczający funkcję podstawową

c) w Komisji Rewizyjnej Związku - sznury w kolorze białym, plecione z amarantowym suwakiem:

- przewodniczący - sznur noszony z ramienia

- wiceprzewodniczący - sznur noszony spod ramienia

- pozostali członkowie - sznur noszony spod kołnierza

d) w Sądzie Harcerskim - sznury w kolorze białym, plecione z zielonym suwakiem:

- prezes - sznur noszony z ramienia

- wiceprezes - sznur noszony spod ramienia

- pozostali członkowie - sznur noszony spod kołnierza

e) Przewodniczący Rady Duszpasterskiej Związku - sznur fioletowy noszony z ramienia

4. Funkcje we władzach okręgu oznacza się w następujący sposób:

a) w Zarządzie Okręgu - sznur w kolorze białym, gładki:

- przewodniczący - sznur noszony z ramienia

- wiceprzewodniczący - sznur noszony spod ramienia

- pozostali członkowie - sznur noszony spod kołnierza

b) w Komisji Rewizyjnej Okręgu - sznury w kolorze białym, gładki z amarantowym suwakiem:

- przewodniczący - sznur noszony z ramienia

- wiceprzewodniczący - sznur noszony spod ramienia

- pozostali członkowie - sznur noszony spod kołnierza

5. W przypadku pełnienia jednocześnie kilku funkcji na mundurze jest oznaczenie funkcji najwyższego szczebla

Określanie stron świata

a) Za pomocą zegarka:

Zegarek ustawić małą wskazówką ku słońcu. Linia dzieląca kąt pomiędzy małą wskazówką, a liczbą 12 na połowę wskazuje północ.

Przed godziną 12:00 należy dzielić kąt położony na prawo od cyfry 12, po 12:00 kąt na lewo.

b)Za pomocą przedmiotów terenowych:

- Mech obrasta zawsze północną stronę drzew i kamieni.

- Pień ściętego drzewa - słoje roczne zacieśniają się zawsze ku północy.

- Mrowisko jest bardziej spadziste od północy.

- Drzewo rosnące samotnie ma silniej rozwinięte gałęzie od strony południowej.

- Stare kościoły były budowane tak, że mają ołtarz skierowany na wschód.

c) W nocy gwiazda polarna wskazuje północ.

Jak znaleźć gwiazdę polarną?

Najpierw znajdź Wielki Wóz, który przypomina rondel z zagiętą rączką. Poprowadź w myśli linię przez dwie ostatnie gwiazdy - od dołu do góry. Na przedłużeniu tej linii leży Gwiazda Polarna, która jest częścią Małego Wozu. Gdy ustawisz się twarzą do niej, z przody będziesz miał północ.

 

Szyfry

a) Szyfry sylabowe polegają na tym że w sylabie są dwie litery i kiedy jest np. sylaba GA to kiedy jest litera G to jak zaszyfrujemy będzie A i na odwrót.

Szyfry sylabowe:

- GA-DE-RY-PO-LU-KI

- PO-LI-TY-KA-RE-MU

- KO-NI-EC-MA-TU-RY

- KA-CE-MI-NU-TO-WY

np. wyraz HARCERSTWO zaszyfrowany szyfrem gaderypoluki będzie taki: HGYCDYSTWP

b) Czekoladka

Czekoladka do szyfr który polega na tym że jest kratka z literami, którą widać wyżej i jak się zaszyfruje jakieś słowo to zamiast liter będą w tych miejscach kropki

c) ALFABET MORSEA